Nabyłem w drodze spadku obligacje Skarbu Państwa. Zapłaciłem od nabytego majątku (w tym obligacji) podatek od spadków i darowizn oraz płatnik przy wykupie obligacji (termin wykupu obligacji był w 2006 r.) pobrał 19% zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych. Czy nie dochodzi tutaj do podwójnego opodatkowania uzyskanych przychodów? Czy zasadnie jest złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty pobranego przez płatnika podatku? – pyta czytelnik z Zielonej Góry.

Zasadniczo organy podatkowe stoją na stanowisku, że dochód z wykupu obligacji nie podlega wyłączeniu od podatku dochodowego. Sądy administracyjne podtrzymują stanowisko organów podatkowych. Jednakże wśród wielu niekorzystnych dla podatników wyroków dotyczących opodatkowania obligacji nabytych pod tytułem darmym, pojawił się odmienny wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 lutego 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 3449/06. W wyroku tym Sąd w inny niż dotychczas sposób zinterpretował pojęcie dyskonta. Wyrok ten co prawda jest nieprawomocny (został zaskarżony przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie do NSA) lecz dzięki niemu pojawiła się nadzieja, że tego typu sprawy będą rozstrzygane w podobny sposób.

Wyrok dotyczy podobnego do czytelnika przypadku, opodatkowania zryczałtowanym 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych obligacji Skarbu Państwa nabytych w drodze spadku. Podatniczka z tytułu nabycia obligacji w drodze spadku też zapłaciła podatek od spadków i darowizn. Jednocześnie przy wykupie obligacji płatnik pobrał zryczałtowany 19% podatek dochodowy od osób fizycznych od dyskonta oraz od wypłaconych odsetek. Ze względu na to, że wykup obligacji miał miejsce w 2005 r. płatnik pobierając podatek zastosował obowiązującą do 31 grudnia 2006 r. (art. 5a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) definicję zgodnie, z którą dyskontem jest różnica pomiędzy kwotą uzyskaną z wykupu papieru wartościowego przez emitenta a ceną zakupu papieru wartościowego na rynku wtórnym lub pierwotnym. Płatnik uznał, że cena zakupu, w sytuacji gdy nabycie obligacji nastąpiło tytułem darmym, jest równa „zero”, w związku z powyższym pobrał podatek od wartości nominalnej obligacji. Organ podatkowy potwierdził stanowisko płatnika, odmawiając stwierdzenia nadpłaty pobranego podatku w decyzji, która została zaskarżona przez podatniczkę do WSA.

W swoim wyroku WSA przyznał rację skarżącej, twierdząc, że interpretacja dyskonta przedstawiona przez organy podatkowe nie jest prawidłowa. Sąd wskazał, jakie znaczenia posiada pojęcie „cena” w znaczeniu potocznym, ekonomicznym i prawnym i które, zgodnie z definicją słownikową oznacza wielkość pieniężną, którą kupujący obowiązany jest zapłacić za towar lub usługę. Ponadto uznał, że gdyby „cena zakupu” była równa „zero” wówczas nie dochodziłoby do umowy sprzedaży (kupna) a zawarta umowa miałaby charakter umowy darowizny czy zamiany, które bez zapłaty ceny powodują przeniesienie własności. W związku z powyższym Sąd stwierdził, że za cenę zakupu należało przyjąć „…cenę, którą zapłacono za papier wartościowy przy transakcji zakupu bezpośrednio poprzedzającej wykup tego papieru wartościowego przez emitenta”.

Sąd w uzasadnieniu odwołał się do definicji dyskonta obowiązującej od 1 stycznia 2007 r., zgodnie, z którą w przypadku nabycia papierów wartościowych w drodze spadku lub darowizny dyskonto oznacza różnicę pomiędzy ceną wykupu a ceną zakupu tych papierów przez spadkodawcę lub darczyńcę. Sąd uznał, że zmiana definicji miała charakter uściślający, co pozwoliło wydać korzystny dla podatniczki wyrok, pomimo tego, iż obligacje zostały wykupione w 2005 r. kiedy obowiązywała inna definicja dyskonta.

Co prawda nie wiadomo jakie będzie rozstrzygnięcie w tej sprawie NSA jednakże przy tak korzystnym orzeczeniu WSA warto wystąpić z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty do organów podatkowych.